Να μην μπει λουκέτο στην ιστορία του ΕΜΠΡΟΣ

Για μια ακόμη φορά, το ελληνικό δημόσιο επιχειρεί να σφραγίσει το Θέατρο ΕΜΠΡΟΣ, έναν αυτοδιαχειριζόμενο χώρο πολιτισμού στην καρδιά της πόλης. Μετά το σφράγισμα του θεάτρου, χτες το πρωί, από υπαλλήλους του ΤΑΙΠΕΔ, με εντολή εισαγγελέα και αστυνομική συνοδεία, οι ομάδες που δραστηριοποιούνται στο ΕΜΠΡΟΣ καλούν σήμερα σε ανοιχτή συνέλευση για να αποφασίσουν τη συνέχιση των δράσεών τους.

Της Έφης Γιαννοπούλου

Το ιστορικό κτίριο του τυπογραφείου ΕΜΠΡΟΣ, στη Ρήγα Παλαμήδου 2, στου Ψυρρή, έχει φιλοξενήσει από το 1933 πολλές ιστορίες. Τυπογραφείο της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ από το 1933 μέχρι το 1985, φιλοξενεί από το 1989 τον θεατρικό οργανισμό «Μορφές» των Τάσου Μπαντή, Ράνιας Οικονομίδου και Δημήτρη Καταλειφού, αφήνοντας εποχή στα θεατρικά πράγματα της πόλης τόσο με τις παραστάσεις του όσο και με τη δραματική σχολή του από την οποία αποφοίτησαν μερικοί από τους καλύτερους ηθοποιούς της νέας γενιάς. Εγκαταλελειμμένο και ρημαγμένο για επτά χρόνια, ξεκινά έναν νέο κύκλο ζωής το 2011 όταν η Κίνηση Μαβίλη αποφασίζει να επανενεργοποιήσει το χώρο σε ένα εγχείρημα καλλιτεχνικό αλλά και με την ευρεία έννοια πολιτικό. Για ένα χρόνο το ΕΜΠΡΟΣ γίνεται και πάλι το κέντρο μιας πρωτοποριακής ιστορίας. Πέρα από τις πεπατημένες προσεγγίσεις και αναζητώντας δομές που θα ανταποκρίνονται στη σύγχρονη κατάσταση, η Κίνηση Μαβίλη ορίζει τους δικούς της άξονες δράσης: Δωρεάν είσοδος σε παραστάσεις και εκδηλώσεις, συλλογικότητα στη διαχείριση, προσκλήσεις σε νέους καλλιτέχνες, άνοιγμα στη γειτονιά και σε συλλόγους μεταναστών, συνεργασίες με καλλιτέχνες και εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, επέκταση σε νέα καλλιτεχνικά και επιστημονικά πεδία, ερευνητική δουλειά, είναι μόνο κάποιοι από αυτούς.

Ένα χρόνο μετά, τον Οκτώβριο του 2012, το ΕΜΠΡΟΣ βρίσκεται για πρώτη φορά στο στόχαστρο της Πολιτείας και της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Μια πρώτη απόπειρα σφραγίσματος του χώρου θα αποτύχει χάρη σε μια ευρεία κινητοποίηση, που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Κίνησης Μαβίλη, με στόχο το ΕΜΠΡΟΣ να παραμείνει ανοιχτό και αυτοδιαχειριζόμενο. Με την κινητοποίηση συντάσσονται ανοιχτά και δύο από τις δημοτικές παρατάξεις του Δήμου Αθηναίων (Ανοιχτή Πόλη, ΑΝΤΑΡΣΥΑ), ενώ το δημοτικό συμβούλιο σε μια συνεδρίαση του παίρνει απόφαση υπέρ της συνέχισης της λειτουργίας του θεάτρου, απόφαση που όμως ποτέ δεν καταγράφεται σε επίσημα πρακτικά. Σε μια συγκυρία που ιστορικές καταλήψεις της Αθήνας δέχονται επίθεση από το κράτος και κλείνουν μέσα σε έναν καταιγισμό συκοφαντιών, παραπλάνησης της κοινής γνώμης και λογυδρίων περί νομιμότητας, τάξης και ασφάλειας, το ΕΜΠΡΟΣ καταφέρνει να μείνει ανοιχτό, γυρίζοντας για μια ακόμα φορά σελίδα στην ιστορία του.

Από το Δεκέμβριο του 2012 μέχρι σήμερα το θέατρο ΕΜΠΡΟΣ λειτουργεί ως «Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο ΕΜΠΡΟΣ» και στεγάζει πολλές συλλογικότητες και άτομα που βρέθηκαν αντιμέτωπα με μια μεγάλη πρόκληση: τη συνύπαρξη πολλών διαφορετικών απόψεων, τόσο για την καλλιτεχνική δημιουργία όσο και για την πολιτική παρέμβαση. Με κεντρικό όργανό του την ανοιχτή του συνέλευση, το ΕΜΠΡΟΣ έχει προσφέρει μέχρι σήμερα, σε έναν χώρο που διατηρεί πολλά από τα χαρακτηριστικά της προηγούμενης περιόδου του (Κίνηση Μαβίλη), πλήθος εκδηλώσεων: μίνι θεματικά φεστιβάλ (Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ, QueerFestival) και πολυθεματικά ολιγοήμερα φεστιβάλ («Πού είμαστε τώρα» και «Τι κόντεψα να στερηθώ»), συζητήσεις σχετικά με την πολιτική επικαιρότητα (Σκουριές και μεταλλεία, Διαπόμπευση οροθετικών, «4η Αυγούστου σήμερα / Μέρες του ‘36», «Συζήτηση για το κέντρο της Αθήνας), κινηματογραφικές προβολές, τακτικό χαριστικό παζάρι βιβλίων, συλλογικές κουζίνες, καλλιτεχνικές και λογοτεχνικές δράσεις από μετανάστες («Με νύχια και με δόντια για τα δικαιώματά μας»), παρουσιάσεις βιβλίων κ.ά. Ταυτόχρονα ο χώρος ήταν ανοιχτός σε οποιαδήποτε ομάδα ήθελε να τον χρησιμοποιήσει προκειμένου να προετοιμάσει ή να παρουσιάσει το έργο της.

Χτες για μια ακόμη φορά, το ΕΜΠΡΟΣ βρίσκεται στο στόχαστρο του Δημοσίου. Υπάλληλοι του ΤΑΙΠΕΔ, με εντολή εισαγγελέα και συνοδευόμενοι από αστυνομικούς, σφράγισαν χτες το πρωί το θέατρο. Βαριές σιδερένιες μπάρες φράζουν πλέον την είσοδο και ο χώρος φυλάσσεται από ιδιωτικό αστυνομικό. Τόσο η ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ, που βγήκε λίγες ώρες αργότερα, όσο και άρθρο σε διαδικτυακό τόπο προαναγγέλλουν την πώληση του κτιρίου της Ρήγα Παλαμήδου 2 μέχρι το τέλος του χρόνου μέσω ηλεκτρονικής δημοπρασίας. Μεταξύ άλλων το ΤΑΙΠΕΔ επικαλείται ζητήματα ασφάλειας, νομιμότητας, αλλά και διασφάλισης του δημοσίου συμφέροντος, ανάδειξης της ιστορικής αξίας του κτιρίου και αναβάθμισης της περιοχής. Τίποτα από αυτά όμως δεν ανήκει στις αρμοδιότητές του, οι οποίες περιορίζονται στην πώληση δημόσιας περιουσίας αποκλειστικά και μόνο για την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας.

Σε μια δύσκολη συγκυρία και σε μια από τις δυσκολότερες γειτονιές του κέντρου της Αθήνας, το ΕΜΠΡΟΣ αποτέλεσε για δύο χρόνια και μέχρι σήμερα ένα κοινό αγαθό, έναν ζωντανό χώρο συνάντησης, ανταλλαγής, πειραματισμού, καλλιτεχνικής δημιουργίας. Πώς αποτιμάται άραγε το δημόσιο συμφέρον που επικαλείται η ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ για να δικαιολογήσει την πώλησή του; Ποιο τίμημα μπορεί να υπερβεί τη σημασία ενός ανοιχτού σε όλους χώρου πολιτισμού στο κέντρο της πόλης; Θα θυσιαστεί το ΕΜΠΡΟΣ για μερικές χιλιάδες ευρώ που θα καταλήξουν στη μαύρη τρύπα του χρέους;

Άτομα και συλλογικότητες που δραστηριοποιούνται τους τελευταίους μήνες στο ΕΜΠΡΟΣ απευθύνουν έκκληση για συμπαράσταση και καλούν σήμερα Τρίτη 17/9 στις 7:00 μ.μ. σε ανοιχτή συνέλευση στην πλατεία Αγ. Αναργύρων, έξω από το θέατρο, για να αποφασίσουν τη δράση τους από εδώ και στο εξής.

unfollow.com.gr